Asgari ücret 9.000 TL olur mu? Kamuoyu ne düşünüyor? Murat Sarı anlattı

YOUTUBE CNN TÜRK kanalının
Asgari ücret 9.000 TL olur mu? Kamuoyu ne düşünüyor? Murat Sarı anlattı

Videoya ulaşmak için Linki kullanabilirsiniz https://www.youtube.com/watch?v=YBzrMBcpJ4k.

Burak Bey? Şimdi işin, tabii, çalışanı ezmemek gerekiyor. Yani maliyet, esas maliyet hamatta maliyet üretimde. Çalışan maliyeti değil tabii. Çalışan maliyeti çok yüksek olan sektörler de var. Mesela hizmet sektörü bizim gibi. Hakan Bayrakçı’yla benim çalıştığım sektörde çalışan maliyeti çok. En büyük gider kalemimiz. Bir baktığınız zaman.
Şimdi bizim bir araştırmamız var. Kasımın 15’inde bitmiş bir araştırma sorduk. Asgari ücret kaç para olmalıdır? Sizin beklentiniz nedir? Araştırmaya katılanlar %70’i 9000 TL ve üstü dedi. Yani çalışma bakanlığının da var bir çalışması. Aynı şekilde onlar gibi. Bir daha söyler misiniz? % ne dedi? 9000 üstü dedi. %70.4’ı. Talebi anlatıyor. Ne zaman yaptınız bu araştırmayı? Kasımın ortası 15’inde bitti. Başı ortası 1-15 Kasım arasında. Yani yaptığınız araştırmaya katılanların %70’i? 9000 TL ve üstü dedi. Daha vereceğim rakam. 9000 TL ve üstü dedi. Evet. Çalışmayanların, yani emekli, ev kadını, öğrenci…
Ankete katılanlar, asgari ücretle çalışanlar değil yani. Toplumun geneline soruyor. Toplumun geneline soruyor. Şimdi onları bölüyorum Ahmet Bey. Çalışmayanların %72’si 9000 TL ve üstü diyor. Ücretle çalışanların %70’i 9000 TL ve üstü diyor. Öteki rakamlara hiç girmiyorum. Çok küçük rakamlar. Yani %99’a arası %14 gibi. Kendi işinde çalışanların, yani patronların %65.5’i 9000 TL ve üstü diyor. Pardon bu talep mi tahmin mi? Talep. Bu olsun diyor. Bu olsun diyor. Bu işveren için konuşuyorsun değil mi? Evet. %65’i 9000 TL ve üstü diyor. İşverenin diyor kategorisi. O da çok iyi bir rakam. Yani o da iyi bir takam söylüyor.
Şimdi ben Türk İş Başkanı’na katılıyorum. Ben birazdan şeyi de anlatacağım. Açlık sınırı nedir? Yoksulluk sınırı nedir? Ona da gireceğim. O da istatistik bir şey çünkü. Şimdi biz iki tane şeye bakarız. Burada ortalama alırız. Bir de ortancı alırız. Yani en çok tekrar eden, en ortaya gelen rakam alırız. Onu bir daha söyler misin? Siz devam edin.
Ortalama çalışmayanlar genel toplamda ortalama 10.500 lira civarında bir beklenti var. Ama ortancısı bunun. Çünkü kimi 100.000 diyor, kimi 0 diyor. Bunun ortancısını alırsınız ki o hatayı elimine etmek için 10.000 lira çıkıyor. Tam orta noktası 10.000 lira çıkıyor. Çalışmayanlar 9900 lira ortancısı. Ücretli çalışanlar, kendi işinde çalışanlar 10.000 lira ortancıya geliyor. Şimdi bu beklentiler böyle. Şimdi bu açlık yoksulluk sınırı nedir diye bir baktığımız zaman açlık sınırı 9.000 lira civarında bugün ortalama, pek çok açlık sınırı açıklanıyor. Bu 9.000 lira muhafiste bir kişi kendisi dahil üç kişiye bakıyor.
Yani yoksulluk sınırı 27.000 lira. Yani 27.000 lira olacak ki üç kişi çalışacak, 27.000 lira kazanacak. O yoksulluk sınırı oluyor. 9.000 TL’den hesaplanırsa. Şimdi burada da bir şey var. Türkiye’nin %37’si asgari ücretli ki bu artık düzeltilmiş rakamlar. Eskiden bir yerde çalışırdınız, üzerine primlendirilirdiniz. Yani asgari ücret artık prim şeklinde giderdi. Artık devlet bunu engelledi. Ki o zamanlar %60’a çıkıyordu tabi bu oran. Şimdi %37’lere indi. Bunu daha da aşağıya çekmek lazım. Almanya’da yanlış bilmiyorsam %12 asgari ücretli.
Hani bu çok gelişmiş bir ülkeden bahsediyoruz. Ekonomisi çok gelişmiş bir ülkeden bahsediyoruz. Şimdi bu rakamlar ortadayken siz %70’de durmuşsunuz, %9000’de durmuşsunuz ki en yüksek rakamı %80’de durmuşsunuz. 9.900. Tablo geri gelirse. Benim karşımda var. %89.900 evet.
En yüksek %89.900. Hani bu bile insanları bir nebze tatmin ediyor. 9.250’ye de razı insanlar. Hatta 9.000’e de razılar yani minimum 9.000 olursa. Hakan Bey’e harika bir rakam olur dedi mesela. Harika derken vaziyeti kurtarır bir rakam. Bir başka soruyu daha söyle. Bir de gerçekçi bakarız. Her bakışı katarak söyle. Beklentinizin yerine gelip gelmemesi. Yani burada bir rakam veriyor ya bize. Siyasi tercihleriniz de etkili olur mu? Yerine gelmemesi negatif etki çıkıyor. Yaklaşık %80’ler civarı yerine gelmesi de. Artı 60 pozitif etki çıkıyor. Yani önemli. Ne demek bir dakika? Yani bu.
Eğer asgari ücrette siyasi iktidar ahalinin beklentisini karşılayamazsa seçimde bunun sonucunu olumsuz anlamda yaşıyor. Evet aynen bu. Eğer tatmin edici bir rakam çıkarsa bunun da olumlu sonucunu yaşıyor. Olumlu anlamda yaşıyor. Yani seçimle mutlak surette bir irtibatı var. Var. O yoran anlamında demedi.
Psikolojisi, psikolojik etkisinin 80. Ben de öyle anladım. Oya etki ediyor ama. Yani insanlar algı. Oya anlamında da sen oranında demedin. Ölçmek mümkün değil herhalde. Ne kadar oy etek. O mümkün olacak bir şey de iyi gibi geliyor. Ama olumlu ya da olumsuz etkiliyor mutlak. Evet. %80 diyor ya. Rakam ufak bir şey değil. Psikolojisi. Psikolojisi olarak. Psikolojik olarak. Onu söyleyeyim mi? %80. Benim oy verme davranışımı etkileyen faktörlerden bir tanesi diyor vatandaş.
Çünkü çok geniş bir kesimi ilgilendiriyor. Çünkü çok geniş bir kesimi ilgilendiriyor. Bravo. Çok iyi yerden yakaladınız. Yani sonuç olarak bu sadece yalnız bakın sadece şeyi etkilemiyor. Muhalefeti de etkiliyor. Buradan çıkacak rakam. Ondan negatif etkileyebilir, pozitif etkileyebilir. Ne kadar iyi muhalefet yapıp yapmadığına bağlı bir durum bu. Yani muhalefet içinde bir avantaj da sağlayabilir, dezavantaj da sağlayabilir. İşte diyor seçmen. Muhalefetin devreye gireceği yer burası. Eğer beni tatmin edecek bir… Çünkü burada direk yaşamsal bir şey. Ailesinin yaşamıyla ilgili bir şey. Kendi yaşamıyla ilgili bir şey bu. Asgari ücret denilen şey. Bununla yaşıyor insanlar. Biraz evvel söylediniz. Yani 8 misli İstanbul’da kiralar artmış. Ben size vereyim rakamlar.
8 misli. Yüzde 800. İstanbul’daki gıda enflasyonu yüzde 180. Hani birazdan yiyecek içecek enflasyonu yüzde 80. Diğerlerini hiç söylemiyorum. Bu iton rakamı. Kiralar 8 misli. 8 misli. Yüzde 800 artmış. Yapılan bütün çalışmalar bunu gösteriyor. Şimdi böyle bir ortamda… Şimdi Kalkıp’ta yüzde 70’lerden, yüzde 80’lerden bahsetmek…
Tabii ki insanlar için zor. Ama bakın vatandaş olaya şöyle bakıyor. Hiç olmazsa en azından bu kadarı bile iyidir şeklinde bakıyor. Şimdi bu beklentinin karşılanıp karşılanmaması konusunda… Tabii hükümete önemli görevler düşüyor. Daha ziyade orayı etkileyecek bir şey.
Öbür taraftan da işverenin de beklentisi çalışanlar çok farklı değil bizim ankette. Yani işveren de kabul edebileceği rakamlar var. Onları söylüyor. Bizim anketimize katılan esnaf 2-3 kişi daha ziyade mikro işverendir. Muhtemelen öyle büyük büyük şirketlerin patronları, A plus insanlar anketlere katılmıyordur. Dolayısıyla onu da düşünmek lazım.
Ama yanında adam çalıştıran birileridir. Kendi hesabına çalışıp yanında adam çalıştıran birileridir. Şimdi işin açıkçası bu asgari ücreti mesela bizim geçen sene yine aynı dönemlerde yaptığımız bir çalışma… Ondan evvelki sene de yaptık. 6 ayda bir belirleniyor değil mi? Vatandaş 4 ayda bir belirlenmesini istiyor mesela asgari ücreti. 6 ayda bir de olur diyor.
2 kere dediniz ya geçen sene, evvelki sene. Sonuç olarak bunu özetlersek direkt olarak seçimi etkileyecek bir faktörden bahsediyoruz. Asgari ücret ve yarın açıklanacak. Birileri mutlu olacak, birileri mutsuz olacak. Bunu da göreceğiz. Tabii böyle dediğiniz zaman %50 zam yaptık dediğiniz zaman çok büyük bir oran. Ama 8250 lira çok büyük bir oran değil. Nasıl? 8250 lira çok büyük bir… 8250 kurtarmaz hakikaten. Kurtarır bir rakam değil vatandaşı. Bunun çok iyi düşünülmesi lazım diye şey yapıyorum. Ben de yaklaşık 8250 lira civarında bir şey bekliyorum. Yani %50 zam bekliyorum. Tahminim benim o. %50 olunca 8250 oluyor. Evet.
Benim tahminim o. Esasında beklentim çok daha yüksek. Onu çok iyi anladık. Hakan Bayrakçı kaç dedi? Ben 8700 gibi tahmin ediyorum. Ama 9000 falan açıklarlarsa şaşırmam. 8250 Murat Bey, Mete Erar tahminden tahminde bulunmak istemedi ve olması gerekeni belki bulunur. Belki bulunur. Ama görünen o ki 8250-8300 rakamını söylüyordu şey Melik. Çalışma bakanıyla falan da böyle çok arası iyi bildiğim kadarıyla. İyi şeyleri de var, temasları da var. Herhalde Melik… Kim? Melik Yiğitel. Melik Yiğitel. Ne diyordu rakam Melik’in? Hep 8250 rakamını zikretmiyordu. %50 zam çünkü o. Efendim? %50 zam o.
Yani söylenen o. Ama çok ilginçtir. Devlet 165 yaptı şeyi yeniden değerlenme oranını. Evet. Onu altında kalacak diye düşünüyorum ben. Yani %123’tü biliyorsunuz. %123’den %65’e çektiler. Yani 65 olursa ne gözüküyor sizin orada rakamda? Göremedim ama. 65 yok, 70 var.
65 olursa yaklaşık 8000… 9000 olur. 9000 olur. 9000 olur. Ama eğer Cumhurbaşkanı bugün konuşurken şey için sanırım Türk İş Başkanı mı kastetti oradaki kelime? Onunla ilgili miydi? Biraz öyle anlaşıldı ama tam o değil bence. Tam öyle değil. Şimdi şöyle oluyor Mete Yerar. Onu da izleyicilerimize de izah etmemiz lazım. Yani evet Türk İş 9000 dedi öncelikli olarak Cumhurbaşkanı’na bunu soruyorlar ama Cumhurbaşkanı’nın verdiği cevabın üslubuna baktığımızda şimdi muhalefetin de önerileri var. 10.000 diyen var, 10.200 diyen var falan. Hepsini kastederek genel olarak hani sırtında küfesi olmayan atıyor rakamları anlamında bir cevap. Ben öyle… Ben de öyle anladım çünkü.
Eğer öyleyse Türk İş ki normalde hep dengeli bir rakam söyledi bugüne kadar. Çok hani böyle farklı rakamlar içerisinde ki en dengeli rakamdır. En alttaki rakamı söyler Türk İş. Yanlış mı biliyorum daha önce? Evet. O zaman gönlümüz şeyden olsun yani bana soruyorsan ben 9000 olsun isterim. Pardon. 9000 olmasını hani en azından umut edeyim yani. En azından öyle diyeyim yani. Yani dili varmadı haklı.
Ama bir şey söyleyeyim Hakan Bey. 8700’ün altında hiçbir rakam kimseyi tatmin etmez. Aslında şöyle oluyor. Konuşmayı sevmem ama psikolojileri tatmin olmaz. Evet katılıyorum. Çok çok üzülüyorum. Şöyle oluyor olay yani Cumhurbaşkanı’na partisinin grup toplantısında konuşma yaptıktan sonra çıkıyor. Gazeteciler soruyorlar. Yani soru cevap. Soru.
İşçi tarafının asgari ücretin 9000 lira olması talebini nasıl değerlendiriyorsunuz? Cevap. Bakanımla işveren sendikası başkanıyla otururuz konuşuruz değerlendirmemizi yaparız. İnşallah hayırlı bir adım atarız. Neticeye varırız. Herkesin her söylediğiyle adım atacak halimiz yok. Çünkü bizim sırtımızda küfe var. Sırtında küfe olmayanlar rahat konuşuyor ama bizim sırtımızda küfe 85 milyonun taşıdığı bir küfe bunların hepsini düşüneceğiz. Eğitimden sağlığa, adalet ve nemliyete ulaşımdan bütün altyapı üst yapı sorunlarına kadar bunlar bir şeyle yapılacak değil mi? Tabii sırtında küfe olmayanlar bol bol atıp tutuyor. Tam cevap bu. O zaman istediğiniz gibi yorumlayın. İnşallah eee beklentilerde sizin söylediğiniz gibiyse işverenlerde 9000’i zaten şu anda satın aldı diyorsanız işveren itiraz ediyor.
Yok yok. Ya ben bir şey diyeyim mi? Abdülkadir Selvi’ye döneceğim. Çok kısa. Şu da unutulmamalıdır ki bizleri izleyenler için şey yapıyorum. Hükümet orada ara bulucu. İşveren sendikalarıyla işçi sendikaları arasında ara bulucu görevinde esasında. Yani hükümet onun kararını sadece açıklıyor. Esasında bunların anlaşması gerekiyor.
Ama Türk işte asgari ücretlileri temsil etmiyor ki asgari ücretlilerin bir sendikası yok. En fazla asgari ücretli sendikalı bulunduran veya en fazla sendikalı bu işçi bulunduran
federasyon.