Sri Lanka’ya kurulan büyük tuzak
videosundan fısıltılanmıştır. Videoya ulaşmak için Linki kullanabilirsiniz https://www.youtube.com/watch?v=yXcjNRBPyYs.
Şri Lankan’ın başkanı, hizmeti kabul etti. Şimdi başka bir şeyden bahsedelim. Çünkü Şri Lankan’ın yeni bir yeriyle doldurdu. Şri Lankanlar, sona karşı savaşma için. Şri Lankan kurumluları, hizmeti bulmak istiyorlar. Bir ülkenin parası biterse ne olur? Bu soruyu bir ada ülkesi, Şri Lankan’sa yönel anlatmak istiyorum. Burası, Şri Lankan. Güney Asya’da bir ada ülkesi. 22 milyonluk nüfusa sahip. Geçtiğimiz hafta, bu küçük ülkede büyük halk ayaklamaları yaşandı.
Ülkede halkın ayaklanmasına sebep olan büyük bir ekonomik kriz var. Şri Lankan, tarihinin en büyük ekonomik krizini yaşıyor. Yani ülkenin parası bitti. Etrafında ise ülkeyi yutmak için bekleyen akbabalar var. Kim bu akbabalar ve Şri Lankada olan bitenleri neden anlamalıyız?
Onun bu bölümünde büyük balıkların, küçük balıkları nasıl yuttuğunu anlatacağım. Şri Lanka 133 yıl İngiliz egemenliğinde kaldıktan sonra, 1948’de bağımsızlığını kazandı. Hindistan’ın 31 kilometre güneyinde yer alıyor. Etrafı Hint okyanusuyla çevrili.
Şri Lankan Cumhurbaşkanı aylarca süren kargaşanın protestocuların başkanlık sarayına yaklaşmasıyla sonuçlanmanın ardından ülkeyi terk etti. Çünkü ülkede yiyecek ve ilaç dahil günlük ihtiyaçlarda kıtlık var. Ülke iflasa doğru gidiyor. Siyasi yolsuzluk, hükümeti olan güvensizliği derinleştirdi. Hükümetin çifte darbesi ve ekonomik istigrarsızlık toparlanmayı daha da zorlaştırıyor. Yeni bir hükümet kurulduktan sonra istifa edeceğini söyleyen Şri Lankan Başbakanı,
ada ülkesinin borç yüklü ekonomisinin gıda, yakıt ve ilaç için ödeyecek parası kalmadığından çöktüğünü söylüyor. Komşu Hindistan, Çin ve Ulusarası para fonununun yardımına güveniyor. Sri Lankanın bu durumda olmasının başlıca sebeplerinden biri de borç. PIK’in yol haritasının en bilinen pratiği ise yeni bir hegemonya girişimi olarak isimlendiren Yol ve Kuşak Projesi.
68 ülkeyi şantiyelerin çevremeye dayalı bu projenin adım adım hayat bulduğu ülkeler var. Yollar, limanlar, devasa altyapı projeleri kulağa hoş geliyor. Bunlara gerçekten gerek var mı sorusu PIK’in filtresine takılıyor. Yabancı yatırımı, iş sistem konusunda açmaz yaşayan ülkelerin ise bu girişim Kurtuluş Reçetesi. Çin’e çeşitli anlaşmalarla ülkelerin kapıları açılıyor ve devasa şantiyeler ortaya çıkıyor.
Artık o şantiyelerin altında yalnızca işçiler değil ülkeler kalıyor. İşte bu ülkelerden biri Sri Lanka. Hep bir iç savaş ve büyük krizlerin içinden bir türlü çıkamayan Sri Lanka yolsuzluğun da en yoğun yaşandığı Asya ülkesi. Batılı devletler Sri Lanka yönetimini insan hakları ihlalleriyle suçlayarak hep bir mesafeli davranış sergiledi. Çin’in ise borç verdiği ülkelere karşı böyle bir tutumu yok. Sadece 2005 ve 2017 arasında Sri Lanka’ya 15 milyar dolar borç verdi. Bugün de Sri Lanka’nın dış borcu gayrı safi yurt içi hastalısının %94’üne tekabül ediyor. Eski Sri Lanka hükümeti ülkeyi yalnızca katliamlara değil, hiç çıkmayacağı borç batağına da sürükledi. Vereceğin bu örnek çok önemli. Sri Lanka’da borçla yapılan DIMAN projesi beklentiyi karşılayamadı. 1.5 milyar dolarlık Hambantoto limanını devlet kontrolündeki China Merchant Port Holding’e 99 yıllığına devretmek zorunda kaldı. Sri Lanka stratejik olarak Güney-Asya, Uzakdoğu ve Avrupa ve Amerika kıtalarına giden ana nakliye yollarının kavşağında yer alıyor. Bu konum ülkeyi nakliye hatları ve hava taşımacılığı hizmetleri için uygun bir liman halini getiriyor. Ayrıca Sri Lanka’nın Hindistan Altkıtası’na yakınlığı ülkeyi 1.3 milyarlık bir pazara açılan bir kapı olarak konumlandırıyor. Bu faktörler ülkenin lojistik sektörünün yanı sıra Güney-Asya bölgesinde fırsatlar arayan herkes için bulunmaz bir nokta olduğunu gösteriyor.
Her şeyin başına Jio kelimesine eklediğimiz bir düzende ülkelerin bulunduğu konum önemli. Devasta topraklara sahip olman değil, nerede bulunduğun daha da önemli. Hindistan ve Sri Lanka çok yakın komşular. Sri Lanka çok küçük bir ülke. Ancak dünya zörendeki konumu çok önemli bir stratejik yerde. Sri Lanka yakınlarındaki Hint okyanusunda uluslararası ulaşım yolları geliştirildi.
Bugün her ulus egemenliğini bu ulaşım yolu üzerinde inşa ediyor. Hindistan’ın da bu ulaşım yollarına ihtiyacı var. Sri Lanka’nın Jio politiğinin Hindistan’ın güvenliği üzerinde büyük etkisi de var. Sri Lanka, Kolombo, Galle, Tringomale, Hambantoto gibi önemli limanlara sahip büyük bir su yolu merkezi. Evet, Sri Lanka’nın stratejik konumu önemli.
Petrol zengini Orta Doğu ve Güneydoğu Asya’dan çıkan Anarota tam Sri Lanka üzerinden Çin’in Hint okyanusundaki ulusarası deniz yoluna doğru erişim sağlıyor. Sri Lanka, kömür, demir, hidrokarbonlar, doğal gaz ve petrol gibi doğal kaynaklar açısından da zengin. Bir kısmı hala tam olarak kullanılmamış kaynaklar. Bölgede büyüyen ekonomi ve milyonarca nüfus nedeniyle ticaret için büyük bir potansiyel ve Çin malları için mükemmel.
Çin, Hint okyanusu bölgesinde birçok fırsata sahip. Ayrıca Çin, Sri Lanka’ya iç savaştan çıkmış ve yaralarını sarmaya çalışan ülke olarak gördü ve hemen yardıma koştu. Pekin’in Hint okyanusunda varlığını güçlendirme hedefi askeri değil ekonomik bir seferle Sri Lanka’ya adım atmasına neden oldu. En önemlisi Çin’in Güney Asya’daki politikaların en büyük hedefini,
en önemli bir hedefi, Hint’e sahip olan birçok hedef. En önemlisi Çin’in Güney Asya’daki politikası esas olarak Hindistan’a odaklı. Son birkaç yılda Hindistan ekonomik gücü, nükleer gücü ve füze kabiliyetiyle bölgsel bir askeri güç olarak ortaya çıktı. Bu, Çin’in bu bölgedeki büyümesine ve çıkarlarına meydan okuyor. Aynı zamanda Hindistan’ın ABD ve Japonya ile artan stratejik ortaklığı, Çin’in güvenliği için büyük bir endişe kaynağı.
Bu nedenle Çin Hindistan’ın ekonomik kalkınmasını engeliyor. Dolayısıyla Çin Hindistan ve komşu ülkelerdeki Hindistan karşıtı siyasi hareketlere ve isyanlara her zaman destekliyor. Sri Lanka hükümeti Çin’in Sri Lanka’nın güneyindeki Hambantota’da bir deniz limanı geliştirmesine izin verdi.
Hind Okyanusu’nda limanlar geliştirerek Hindistan’ı kuşatmak için darbeler dizisi stratejisini hazırlamasına bir fırsat veriyor. Dünyanın en işlek deniz yolu üzerinde stratejik bir konuma sahip olan Hambantota’nın Çin’e verilmesi Hindistan, ABD, Japonya, Kore ve Avustralya gibi ülkeleri endişelendiriyor. Ancak Çin’in Hind Okyanusu bölgesindeki donanma hazırlığını arttırma istekleri daha da güçleniyor. Sri Lanka’da 2003 ve 2005’teki iç savaştırasında, Sri Lanka Hindistan’ın Hambantota limanını geliştirme ve silah tedarik etme talebini reddetti. Bu fırsattan yararlanan Çin, Sri Lanka’yı kendisine yaklaştırdı. Hindistan karar alma sürecindeki gecikmeler nedeniyle bu fırsatı kaçırdı. Çin kazandı. Kolomba’daki liman şehri projesinde Çin 99 yıllık bir kilolamayla yaklaşık 108 hektar araziye alacaktı.
Yani projeye 134 milyon dolar yatırım yapmışlar. Kolomba limanından geçen deniz taşımacılığının yaklaşık %70’i Hindistan’a bağlı. Bu nedenle proje Hindistan’ın ekonomik ve jeopolitik çıkarları için büyük problem. Sri Lanka Çin’in deniz ipek yolu üzerinden Hind Okyanusu bölgesinde hakimiyet kurma stratejisi merkezinde yer alıyor. Tüm bu anlattıklarım, Sri Lanka’nın jeopolitik konumunun, tüm Asya Pasifik bölgesinin stratejik güvenliği için ne kadar önemli olduğunu gösteriyor. Güney Hindistan’ın güvenliği, Sri Lanka’ya bağlı.
Hind Okyanusu gelecekte ulusarası enerji ve ticaretin büyümesi için daha da önemli hale geldikçe, su yolu güvenliğinin kontrolü Sri Lanka’ya bağlı olacak. Dolayısıyla Çin, ABD, Japonya ve başka ülkelerin gözi hep burada olacak. Sri Lanka halhazırda bölgedeki ülkelerin yatırım için yarıştıkları bir ülkeye dönüştü. Ancak bunca borcun altında yıkılan Sri Lanka halkı bu ülkelerin umurunda bile değil.
Çünkü buraya gelen her ülke ekonomik perspektiften değil, jeopolitik hırslarıyla hareket ediyor. Özetle Sri Lanka büyüklerin rekabetine zemin olan, borç yüklü anlaşmalarla egemenliğinin alındığı bir ülke halini geldi. Gezeteye abone olup bizi takip etmeyi unutmayın. Kim bu akbabalar ve Sri Lanka’da olan bitenilere neden anlamalıyız?
Onun bu bölümünde büyük balıkların küçük balıklar…
İlk Yorumu Siz Yapın